Με αφορμή την ανάγνωση του βιβλίου της κας Τζέμης Τασάκου «Το σεντούκι με τα αμύθητα σεντέφια» στο πλαίσιο του θεσμού των Διαδρομών Φιλαναγνωσίας, η μαθήτρια της Β Γυμνασίου Αγγελίνα Μπ. είχε την ευκαιρία να συναντήσει και να μιλήσει με τη συγγραφέα μέσω της συνέντευξης που της παραχώρησε.

Πότε ξεκινήσατε να γράφετε βιβλία και τι σας ώθησε στο να γράψετε το πρώτο σας βιβλίο;

Πάντα μου άρεσε να γράφω και από πολύ μικρή ηλικία επιθυμούσα να ασχοληθώ με τη συγγραφή. Mια πρώτη αφορμή ήταν το 1995, που συμμετείχα σ’ ένα διαγωνισμό διηγήματος για πρωτοεμφανιζόμενους συγγραφείς, όπου βραβεύτηκα, κάτι που αποτέλεσε μια ηθική ικανοποίηση και έτσι άρχισα να το σκέφτομαι λίγο πιο επαγγελματικά. Έτσι αυτό έγινε μια επιλογή ζωής.

Με πoιο τρόπο καταφέρνετε να εντάξετε τον αναγνώστη στο πνεύμα της ιστορίας και να του γεννήσετε συναισθήματα.

Υπάρχουν δύο βασικές λειτουργίες στη λογοτεχνία, η ταύτιση και η αναγνώριση. Aν οι ήρωες έχουν τέτοια στοιχεία στο χαρακτήρα τους, του επιτρέπουν είτε να ταυτιστεί μαζί τους είτε να αναγνωρίσει πρόσωπα του περιβάλλοντός του. Αυτό βοηθά τον αναγνώστη στο να παρασυρθεί στο πνεύμα του βιβλίου, στο μικρόκοσμο της ιστορίας, κι αν είναι όλες οι καταστάσεις δομημένες κατά τέτοιον τρόπο μπορεί να δημιουργηθεί και η συγκίνηση. Ας μην ξεχνάμε πως η λογοτεχνία δε στοχεύει μόνο στο νου, αλλά και στο θυμικό, στην ψυχή.

Προσπαθείτε να εμφυσήσετε αξίες και αρετές μέσα από τα μυθιστορήματά σας;

Ναι, αυτό, εξάλλου είναι στόχος της τέχνης και ιδίως της λογοτεχνίας, να αναδεικνύει ένα πλαίσιο αξιών, ιδεών, να οδηγεί προς το καλό, το αγαθό, να δίνει όραμα.

Τι αναζητά ο αναγνώστης σ’ ένα βιβλίο; Πιστεύετε ότι επηρεάζει την επιλογή του ο σύγχρονος τρόπος ζωής;

Δεν μπορούμε να μιλάμε γενικά για αναγνώστη, υπάρχουν πολλά είδη αναγνωστών. Άλλο θα αναζητήσει ένα ευαίσθητος, καλλιεργημένος αναγνώστης, άλλο ένας αναγνώστης που έχει εκφυλιστεί από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και από ευτελή πολιτιστικά προϊόντα. Σίγουρα ένα μεγάλο μέρος του αναγνωστικού κοινού είναι δυστυχώς εθισμένο σε ευτελή πολιτιστικά προϊόντα, αυτά που του δίνει η τηλεόραση, τα έντυπα. Σε αυτό δεν ξέρω πως μπορεί να αντισταθεί κανείς. Υπάρχει μια μικρή μερίδα αναγνωστών που αναζητά την ποιότητα, τον προβληματισμό, την πραγματικά λογοτεχνική διατύπωση, γιατί η ίδια η γλώσσα γεννά ιδέες, γεννά σκέψεις. Ίσως αυτή η μικρή μερίδα αναγνωστών να μπορεί να επιφέρει μία αναγέννηση, να μπορέσει να συμπαρασύρει μέρος από τους πολλούς, αλλά οι σειρήνες των καιρών είναι εκκωφαντικές.

Ποιο από τα μυθιστορήματά σας αισθάνεστε ότι σας εκφράζει καλύτερα;

Αυτό που απαντάω συνήθως είναι πως είναι σαν να ρωτά κανείς μια μαμά ποιο από τα παιδιά της αγαπά περισσότερο. Είναι λίγο δύσκολο να το απαντήσω, γιατί το καθένα αντιπροσωπεύει ένα διαφορετικό κομμάτι της ψυχής μου και επειδή έχουν και διαφορετική θεματολογία. Το «Κρυφό Μονοπάτι» μιλά για το ρατσισμό, τη διαφορετικότητα, το «Σεντούκι» για την πολιτιστική κληρονομιά. Αγαπώ πολύ ένα παραμύθι «Τα ξύλινα παπούτσια της Ξανθής» που αποτελούσε μια απάντηση απέναντι σε πρότυπα που μας έχουν δώσει οι εκκωφαντικές, όπως είπαμε, σειρήνες των καιρών. Αλλά όλα τα βιβλία σημαίνουν κάτι για μένα.

Συνήθως από τι εμπνέεστε για τα βιβλία σας; Ποια είναι τα αγαπημένα σας θέματα;

Μπορεί να είναι η επικαιρότητα, η ιστορία, η οποία είναι ανεξάντλητη πηγή έμπνευσης. Η τέχνη, επίσης, μπορεί να μας δώσει ιδέες. Καταναλώνοντας τέχνη, γεννάμε τέχνη. Εμένα, πολλές φορές μου άρεσε να κοιτάζω έργα ζωγραφικής. Όταν έγραφα το «Σεντούκι», για παράδειγμα, κοιτούσα ένα λεύκωμα με έργα του Γκόγια. Τώρα ο Γκόγια μπορεί να συνδυαστεί με το Μικρασιατικό, ενώ δεν υπάρχει φαινομενικά κάποια σύνδεση. Ένα έργο τέχνης μπορεί να μας γεννήσει σκέψεις, όπως και η μουσική μπορεί να οδηγήσει σε ιδέες. Εμπνέομαι από το σύνολο των ανθρωπιστικών επιστημών. Μελετώντας κανείς κοινωνιολογία ή ιστορία για παράδειγμα μπορεί να γεννήσει ιδέες αντλώντας το διαχρονικό στοιχείο που πάντα αναζητά.

Τι ρόλο πιστεύετε πως παίζει το βιβλίο στην πνευματική και ηθική ανάπτυξη των νέων;

Για μένα είναι το νούμερο ένα. Πολλοί καταφεύγουν στο βιβλίο, έχουν διαπλαστεί από αυτό. Σε άλλους έχουν κυριαρχήσει τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, το ίντερνετ. Το βιβλίο θα μας δώσει ιδέες, θα μας προσφέρει ψυχική στήριξη κάποιες στιγμές, διαπιστώνοντας πως και κάποιος άλλος άνθρωπος σε κάποια άλλη εποχή σε άλλες κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες έχει βιώσει αντίστοιχα προβλήματα με εμάς. Καταφεύγουμε στο βιβλίο για να βρούμε κάποια ψυχολογική υποστήριξη. Εγώ μεγάλωσα με βιβλία, ήμουν φανατική βιβλιόφιλη.

Πώς μπορούν να επηρεάσουν ένα συγγραφέα τα ιστορικά γεγονότα του σήμερα;

Σαφέστατα μπορούν να τον επηρεάσουν. Ο συγγραφέας γυρεύει στην ιστορία τη διαχρονία. Σε περιόδους ευμάρειας μπορεί και η σκέψη να γίνει μαλθακή, ενώ σε περιόδους κρίσης, αντίθετα, η σκέψη οξύνεται.

Πιστεύετε πως θα μπορούσατε ποτέ να σταματήσετε να γράφετε;

Όχι, γιατί η συγγραφή είναι τρόπος ζωής, τρόπος ανάσας. Η γραφή είναι ύπαρξη. Σκέφτομαι γραπτά. Θα ξυπνήσω το πρωί και θα γράψω, γιατί έτσι έχω μάθει να λειτουργώ. Θα πάρω αποφάσεις γραπτά, ακόμη και θα ερωτευτώ γραπτά. Γράφω άρα υπάρχω.

Σας ευχαριστώ για τη συνέντευξη που μου παραχωρήσατε. Ήταν τιμή μας που επισκεφτήκατε το σχολείο μας.

Κι εμένα χαρά μου.

Επαναδημοσίευση από: http://panjournalists.ekppanou.gr/2014/03/2014.html